Temat 1 Wprowadzenie
Architektura jest ściśle związana z urbanistyką. Dlatego projektowana zabudowa powinna zostać włączona do ogólnego planu urbanistycznego miasta/osiedla.
Znaczenie ujednoliconej urbanistyki można dostrzec na przykładzie średniowiecznych miast. W Polsce były one lokowane na prawie magdeburskim.
Plan miasta
Plan Torunia, 1641, Matthäus Merian
Ciekawą próbą stworzenia miasta idealnego jest plan Zamościa, wpisanego na Listę Dziedzictwa UNESCO. Prywatne miasto założone w 1580 roku przez Jana Zamoyskiego na szlaku handlowym łączącym zachodnią i północną Europę z Morzem Czarnym.
Projekt miasta Zamoyski zlecił włoskiemu architektowi Bernardo Morando, który odwoływał się do koncepcji antropomorficznych.
Plan Zamościa opiera się na budowie ludzkiego ciała – jakby leżącego na plecach z głową skierowaną na zachód. W miejscu głowy zaplanowany został pałac, czyli siedziba głowy rodu, z pałacu wydawane były najważniejsze decyzje dotyczące życia miasta i jego mieszkańców.
Kręgosłupem jest przebiegająca przez całe miasto ulica Grodzka, płuca to Akademia Zamojska i kolegiata. Ratusz to serce, a bastiony to ręce i nogi.
Plan miasta Zamościa
Zamoscium, Nova Poloniae civitas, à magnifico ejus regni Cancellario à fundamentis exstructa, 1635
Éditeur : [A. Hierat Jr.] (Cologne)
